Βρώμικο χρήμα στο MotoGP; Σιγά την έκπληξη

Για πολλές δεκαετίες οι τροχοί των αγώνων μοτοσυκλέτας κινούνταν με βρώμικο χρήμα.

Το άρθρο αυτό γράφτηκε μετά την υποτιθέμενη συμφωνία χορηγίας πολλών εκατομμυρίων λιρών της VR46 με την κρατική εταιρεία πετρελαίου Aramco της Σαουδικής Αραβίας. Ίσως ήταν η πιο κατάλληλη στιγμή για να ρίξουμε μία ματιά στην ιστορική σχέση των αγώνων μοτοσυκλέτας με το βρώμικο χρήμα. 

Είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι οδηγοί αγώνων θα κάνουν σχεδόν τα πάντα για να συμμετάσχουν σε αγώνες μοτοσυκλέτας. Είναι κοινότοπο αυτό αλλά χρειάζεται επανάληψη. Οι αγωνιζόμενοι είναι εθισμένοι και όπως κάθε εθισμένος θα κάνουν τα πάντα για την επόμενη δόση τους. Για παράδειγμα, τη δεκαετία του 1980, τα paddocks στο Brands Hatch, στο Snetterton, στο Cadwell και αλλού ήταν γεμάτα κλεμμένες μοτοσυκλέτες, με τους αριθμούς πλαισίου να έχουν εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Οι αγωνιζόμενοι έκλεβαν μοτοσυκλέτες των “αδελφών” τους μοτοσυκλετιστών για να πάρουν μέρος στον αγώνα του Σαββατοκύριακου, όπως ο εθισμένος στην ηρωίνη κλέβει το πορτοφόλι της μάνας του. 

Όταν τα μέσα ενημέρωσης ρώτησαν τον Valentino Rossi για τη συμφωνία με την Aramco κατά τη διάρκεια του GP της Ισπανίας της σεζόν του 2021, ο εννέα φορές παγκόσμιος πρωταθλητής απέφυγε έντεχνα κάθε ερώτηση. Τα μόνα λόγια που είπε, ίσως ως επεξήγηση, ήταν: “Είμαστε εθισμένοι στον μηχανοκίνητο αθλητισμό”. Όπως ο εξαρτημένος χρήστης που ζητά συγγνώμη από τη μαμά του που έβαλε χέρι στο πορτοφόλι της. 

Τι είδους βρώμικο χρήμα ήταν αυτό που διοχετευόταν ανέκαθεν στους αγώνες μοτοσυκλέτας; Ίσως θα έπρεπε να ξεκινήσουμε από την κορυφή ή μάλλον από τον …πάτο. 

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930, ο Αδόλφος Χίτλερ και το ναζιστικό κόμμα υποστήριζαν με ενθουσιασμό όλα τα είδη μηχανοκίνητου αθλητισμού, από τη Mercedes και την Auto Union στα αυτοκίνητα μέχρι τη BMW και την DKW στις μοτοσυκλέτες. Αυτή ήταν ξεκάθαρη προπαγάνδα –ο πολιτικός βραχίονας της διαφήμισης και του μάρκετινγκ– με σκοπό να δείξει στον κόσμο ότι οι Άριοι μηχανικοί ήταν οι πιο έξυπνοι και οι Άριοι οδηγοί αγώνων οι πιο γενναίοι.

O Meier ετοιμάζεται για τον νικηφόρο αγώνα του το 1939 πάνω στην πουσαρισμένη BMW του

“Θα έχετε κάθε στήριξη” είπε ο Χίτλερ στους Γερμανούς κατασκευαστές.

Ο Χίτλερ ήξερε ότι ο επερχόμενος πόλεμος θα ήταν ένας πόλεμος μηχανών, γι’ αυτό ίδρυσε και το NSKK (το Εθνικοσοσιαλιστικό Σώμα Αυτοκινήτου) το οποίο εκπαίδευε νεαρούς άνδρες να οδηγούν και να επισκευάζουν μοτοσικλέτες και άλλα οχήματα. Δεν επιτρεπόταν καν να αγωνιστείς αν δεν ήσουν γραμμένος στο NSKK.

Ο οδηγός της BMW Georg Meier και ο Korpsführer Adolf Hühnlein, γιορτάζουν ακόμα μία νίκη, το 1930

Οι Ναζί ήταν τόσο ένθερμοι υποστηρικτές αγώνες μοτοσυκλετών που προσκάλεσαν τον υπουργό προπαγάνδας των Ναζί, Joseph Goebbels να παρευρεθεί στο ετήσιο συνέδριο της FIM το 1935 στο Βερολίνο, συνοδευόμενος από τον Korpsführer Adolf Hühnlein, αρχηγό του ναζιστικού σώματος μηχανοκίνητων. Σήμερα ο Hühnlein θα ήταν κάτι σαν αξιωματούχος του συνδέσμου χορηγιών.

Οι Joseph Goebbels και Hühnlein στο συνέδριο της FIM στο Βερολίνο το 1935

Και η BMW και η DKW κέρδισαν αγώνες στο Isle of Man TT και σε ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (πρόδρομοι του σημερινού παγκοσμίου πρωταθλήματος) με την υποστήριξη του Χίτλερ. Τον Ιούνιο του 1939, ο Georg Meier κέρδισε το Senior TT οδηγώντας μία BMW, αλλά έχασε το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα 500 κ.εκ εκείνης της χρονιάς από τον Ιταλό Doriano Serafini που οδηγούσε μία πουσαρισμένη Gilera, “ευλογημένη” από τον φασίστα Benito Mussolini.

Η τετράχρονη Gilera βαφτίστηκε Rondine από το αεροπλάνο CNA που συνόδευε τα στρατεύματα του Μουσολίνι όταν μπήκαν στη Ρώμη για να καταλάβουν την εξουσία το 1922. 

“Βαφτίσαμε την μοτοσυκλέτα Rondine για καλή τύχη”, είπε ο δημιουργός της μοτοσυκλέτας, Count Giovani Bonmartini, φίλος και ένθερμος υποστηρικτής του Μουσολίνι. “Η CNA ήταν η μόνη αεροναυτική εταιρεία που τόλμησε να πετάξει τα αεροπλάνα της με τους φασίστες κατά της διάρκεια της εισβολής στη Ρώμη. Αυτό το αεροπλάνο ονομάστηκε Rondine όπως ένα γρήγορο και δυνατό πουλί, ικανό να ξεφύγει από τα αρπακτικά πουλιά λόγω της ικανότητας του να πετάει. Δεν πιστεύετε ότι αυτό είναι πολύ κατάλληλο όνομα για μια μοτοσυκλέτα;”

Σε μικρότερη κλίμακα ήταν οι άθλιες συναλλαγές κάποιων οδηγών αγώνων grand prix, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών που ακολούθησαν την καθιέρωση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος το 1949. Οι περισσότεροι οδηγοί δεν είχαν ποτέ αρκετά χρήματα και μερικοί ήταν έτοιμοι να κάνουν πολλές υποχωρήσεις για να αυξήσουν τα οικονομικά τους. 

“Δεν είχαμε χρήματα, αναγκαστικά έπρεπε να γίνουμε λίγο αρουραίοι αλλιώς δεν επιβιώναμε”, λέει ο Αυστραλός Jack Ahearn, νικητής του φινλανδικού GP το 1965. 

Ο Ιταλός Walter Migliorati χρηματοδοτούσε την GP καμπάνια του μέσω των …εισαγωγών-εξαγωγών που έκανε καθώς η Suzuki δεν τους πρόσεχε και πολύ. Το 1984, τον Migliorati τον σταμάτησε η αστυνομία στο δρόμο και μετά από έλεγχο βρήκε στο αμάξι του ένα κιλό κοκαϊνη και δύο κιλά χασίς. Ήταν μεγάλη η ποινή που δέχτηκε και δεν έτρεξε ποτέ ξανά σε αγώνες. 

Αυτό το είδος “εισαγωγών/εξαγωγών” δεν ήταν κάτι καινούργιο. Στη δεκαετία του 1960 οι αγωνιζόμενοι γνώριζαν ότι υπήρχε ένα “σκοτεινό” γκαράζ στο Λονδίνο όπου μπορούσαν να πάνε τα φορτηγά τους για “επισκευή” για να συγκεντρώσουν κάποια επιπλέον χρήματα. 

“Μου είπαν ότι αν πήγαινα σε αυτό το γκαράζ πριν πάω στην Ευρώπη, θα άλλαζαν τον άξονα μετάδοσης κίνησης στο Ford Thames μου”, θυμάται ο νεοζηλανδός Ginger Molloy που τερμάτισε δεύτερος μετά τον Giacomo Agostini στο παγκόσμιο πρωτάθλημα 500cc του 1970. “Προφανώς έβαζαν ναρκωτικά εκεί μέσα, αλλά δεν είχα ταξιδέψει τον μισό κόσμο για να το κάνω αυτό”.

Ωστόσο, ο Molloy και πολλοί άλλοι έκαναν κάποιες λιγότερο παράνομες “εισαγωγές/εξαγωγές”, όπως το λαθρεμπόριο ποτών και τσιγάρων από ην Ισπανία για να τα πουλήσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.  Ο Molloy θυμάται ότι, επιστρέφοντας από κάποιους αγώνες στην Ευρώπη, ένας από τους βοηθούς του αρρώστησε πολύ και τον έβαλαν να ξαπλώσει πάνω από το εμπόρευμα, κάτι που αποθάρρυνε τους τελωνειακούς να ρίξουν μια πιο προσεκτική ματιά.

Και φυσικά υπάρχουν τα χρήματα της βιομηχανίας καπνού που τροφοδότησαν την τεράστια έκρηξη των αγώνων GP από τη δεκαετία του 1970 μέχρι που η βιομηχανία απαγορεύτηκε να διαφημίζει τα προϊόντα της σε αθλητικούς αγώνες στα τέλη του 2006. 

Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1980, του 1990 και των αρχών του 2000, μεγάλο μέρος των αγώνων MotoGP χρηματοδοτήθηκε από τα κέρδη της καπνοβιομηχανίας: Marlboro, Rothmans, Lucky Strike, Camel, Fortuna, Cabin, Parisienne κλπ. Οδηγοί, ιδιοκτήτες ομάδων και πολλοί άλλοι γέμισαν τις τσέπες τους με τέτοια χρήματα που δεν ήταν καθόλου καθαρά.  Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα ο καπνός σκότωσε περίπου εκατό εκατομμύρια ανθρώπους, περισσότερους από τα συνολικά θύματα του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Η υποτιθέμενη συμφωνία του Rossi με την Aramco έφερε μία πολύ μεγάλη δυσωδία λόγω της φρικτής κατάστασης που επικρατεί στην Σαουδική Αραβία σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και της εμπλοκής της στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης, ο οποίος μέχρι στιγμής έχει στοιχίσει τη ζωή σε 230.000 ανθρώπους, πολλοί από τους οποίους είναι γυναίκες και παιδιά. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο σαουδαραβικός στρατός έχει αγοράσει όπλα από πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ.

Η Aramco είχε πολλά άλλα αθλητικά προγράμματα χορηγίας σε εξέλιξη, από τη Formula 1 έως το πρώτο τουρνουά γκολφ γυναικών στη Σαουδική Αραβία. Η αξία της εταιρείας ανέρχεται σε περίπου 1,88 τρισεκατομμύρια δολάρια, ελαφρώς μεγαλύτερη από το ΑΕΠ της Ρωσίας.

To άρθρο του Mat Oxley δημοσιεύτηκε στο motorsportmagazine.com τον Μάιο του 2021

Απάντηση